Ona tabiatni asrash – har birimizning burchimiz

Insoniyat taraqqiyoti shiddat bilan rivojlanib, fan va texnologiya sohasida katta yutuqlarga erishilmoqda. Biroq ushbu rivojlanish jarayonida maishiy, sanoat va plastik chiqindilarning ko‘payishi natijasida atrof-muhit ifloslanishi kuzatilib, tabiatga zarar ham ortmoqda.

BMT maʼlumotiga koʻra, dunyo aholisi 2050-yilda 9,7 milliardga, 2100-yilda esa 11,2 milliardga yetishi kutilmoqda. Aholining 55 foizi shaharlarda istiqomat qilayotgan boʻlsa, 2050-yilga borib, bu raqam 70 foizga yetadi. Bu esa katta-kichik shaharlarda chiqindilar bilan bogʻliq muammolarni keltirib chiqarmoqda. Maishiy chiqindilar aholi jon boshiga har yili 1 foizga oshayotganini eʼtiborga olsak, demak, muammoni hal qilish boʻyicha tezkor choralar koʻrilmas ekan, bu dunyo ekologiyasiga yanada jiddiy xavf tugʻdirishi mumkin.

Shu bois, bugun O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi tashabbusi bilan poytaxtimizning Abdulla Qodiriy ko‘chasida joylashgan Alleya maydoni hamda “Navro‘z” bog‘i hududida ijtimoiy tashabbus – “Ekofaollar” aksiyasi o‘tkazildi.

Aksiya doirasida Alleya maydoni hamda “Navro‘z” bog‘i chiqindilardan tozalandi.

Mazkur tadbir Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2025-yil 15-maydagi “2030-yilgacha boʻlgan davrda aholining ekologik madaniyatini yuksaltirish konsepsiyasini tasdiqlash toʻgʻrisida”gi qarori hamda Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2025-yil 28-iyuldagi buyrugʻiga muvofiq, talaba-yoshlarning ekologik madaniyatini yanada yuksaltirish, targʻibot tadbirlarini tashkil etish, yoshlar orasida jamoat joylarini chiqindidan xoli hududga aylantirishni keng targʻib qilish maqsadida tashkil etildi.

Unda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining vakillik organlari, nodavlat notijorat tashkilotlar, din va yoshlar masalalari bo‘yicha maslahatchisi o‘rinbosari, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi rektori Muzaffar Kamilov, professor-oʻqituvchilar, xodimlar, magistr va doktorantlar hamda talabalar faol ishtirok etishdi.

Mazkur aksiya orqali aholi, ayniqsa, yoshlar ongiga tabiatga muhabbat ruhini singdirish, tabiat va shaxs munosabatlarida atrof-muhitga ehtiyotkorona munosabatda boʻlish hissini shakllantirildi.

Shuningdek, yoshlarda ekologik loyihalarga qiziqish uygʻotish, liderlik koʻnikmalarini rivojlantirish hamda ularni kelgusida shunday tadbirlarni tashkil etish boʻyicha tashabbus qilishga ruhlantirildi.

Aksiya ishtirokchilarga zaruriy ashyolar, yelim qop va qo‘lqoplar, futbolka, bosh kiyim, eko-sumka, shuningdek, antiseptik vositalar tarqatildi. 

Yurtimizda yiliga 14 million tonna chiqindilar hosil bo‘ladi. Lekin ularning atigi 4-5 foizi qayta ishlanadi. Chiqindi poligonlaridan 7 million tonnadan ziyod issiqxona gazlari atmosferaga chiqadi, 43 ming tonna zaharli filtratlar yer ostiga singadi. 

Maʼlumot o‘rnida aytish joizki, shisha butilka – 1 million yil, plastik ichimliklar idishlari – 450 yil, bir martali ishlatiladigan tagliklar – 500-800 yil, alyuminiy konserva – 80-200 yil, batareyalar – 100 yil, kauchukli etik – 50-80 yil, plastik stakanlar – 50 yil, teri – 50 yil, qalay konserva – 50 yil, neylon mato – 30-40 yil, charm poyabzal – 25-40 yil, yogʻoch – 10-15 yil, sigaret qoldiqlari – 10-12 yil, jun kiyimlar – 1-5 yil, sut qutilari – 5 yil, arqonlar – 3-14 oy, paxta qoʻlqop – 3 oy, karton – 2 oy, apelsin yoki banan qobigʻi – 2-5 hafta, qogʻoz sochiq – 2-4 hafta muddatda chiriydi.

Yakunda eng ko‘p chiqindi to‘plagan va faol ishtirok etgan aksiya ishtirokchilari turli nominatsiyalar bo‘yicha diplom, tashakkurnoma va esdalik sovg‘alari bilan taqdirlandi.  

Ta’kidlash joizki, bu kabi tadbirlar har birimizda tabiatga daxldorlik hissini uyg‘otib, ekologik barqarorlikni taʼminlash, tabiatga e’tiborli bo‘lishga xizmat qiladi.

O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi

Matbuot xizmati